…και ο Μεγαλοπρεπής Αυθέντης του

Το ακόλουθο έγγραφο διαβάστηκε στη Βουλή των Κοινοτήτων από τον κ. Grey, την 29η Φεβρουαρίου, 1792, κατά την συζήτηση για τον ΡΩΣΙΚΟ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟ. Ο βουλευτής που το παρουσίασε, δήλωσε πως επρόκειτο για το περιεχόμενο της απάντησης του Μεγάλου Βεζίρη προς τον Sir Robert Ainslie, Βρετανό Πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με τους Ρώσους.

«Ο Μεγαλοπρεπής Αυθέντης πολεμά για τον εαυτό του και για τον εαυτό του κάνει ειρήνη – τους δικούς του σκλάβους, υπηρέτες και υπηκόους δύναται να τους εμπιστεύεται – γνωρίζει την πίστη τους, έχει δοκιμάσει την αρετή τους και μπορεί να βασίζεται στην αφοσίωσή τους. Μια αρετή προ πολλού εκτοπισμένη από τη δική σας γωνιά στην Ευρώπη. Εάν όλοι οι άλλοι Χριστιανοί αληθεύουν, δεν πρέπει να έχουμε καμία εμπιστοσύνη στην Αγγλία, η οποία αγοράζει και πουλάει όλη την ανθρωπότητα. Τίποτα δεν συνδέει τους Οθωμανούς με τον βασιλιά σας, ούτε με τη χώρα σας – ποτέ δεν ζητήσαμε τη συμβουλή σας, τη μεσολάβησή σας ή τη φιλία σας. Δεν έχουμε κανέναν Πρεσβευτή, καμία αντιπροσωπεία, καμία σχέση μαζί σας. Για ποιο λόγο τότε προσφέρεστε να μεσιτεύσετε υπέρ μας με τη Ρωσία ; γιατί ζητάτε να φανείτε χρήσιμοι σε μια αυτοκρατορία Απίστων, όπως αποκαλείτε εμάς τους Μουσουλμάνους ; Δεν θέλουμε τη φιλία σας, τη βοήθεια ή τη διαμεσολάβησή σας. Ο Βεζίρης σας, για τον οποίο έχετε τόσους επαίνους, πρέπει να ‘χει κατά νου κάποιο σχέδιο δόλιο, κάποιο σκοπό δυναστικό προκειμένου να διασκεδάσει το έθνος σας, το οποίο όπως λέγεται είναι εύπιστο, δουλόφρων και λάτρεις, μόνο του χρήματος. Η φιλαργυρία, αν είμαστε καλά πληροφορημένοι, είναι το πρωτεύον γνώρισμα σας – θα πουλούσατε και θα αγοράζατε το Θεό σας – το χρήμα είναι η Θεότητα σας – και καθετί είναι εμπόριο με το υπουργικό σας συμβούλιο, με το έθνος σας. Έρχεστε λοιπόν για να μας πουλήσετε στη Ρωσία ; Όχι, ας παζαρέψουμε μόνοι μας· όταν η μοίρα έχει ξεντώσει το νήμα της καλής μας τύχης, πρέπει να ενδίδουμε· ό,τι έχει οριστεί από τον Θεό και τον Προφήτη των ανθρώπων πρέπει, και θα συμβεί. Εμείς οι Οθωμανοί δεν γνωρίζουμε επιτήδεια τεχνάσματα. Διπλοπροσωπία και δολιότητα είναι τα δικά σας χριστιανικά ήθη. Εμείς δεν ντρεπόμαστε να είμαστε ειλικρινείς, απλοί και αφοσιωμένοι στις αρχές του κράτους μας. Αν αποτύχουμε στον πόλεμο, υπομένουμε το προαποφασισμένο θέλημα του ουρανού. Από πολλού ζήσαμε μέσ’ στη μεγαλοπρέπεια όντας η πρώτη δύναμη πάνω στη Γη, και δοξάζουμε που για αιώνες θριαμβεύσαμε επί της χριστιανικής απιστίας και διαφθοράς, συνδυασμένες με φαυλότητα και υποκρισία κάθε είδους. Λατρεύουμε το Θεό της φύσης και πιστεύουμε στο Μωάμεθ. Εσείς δεν πιστεύετε ούτε στο Θεό που υποκρίνεστε ότι λατρεύετε, ούτε στον Υιό του, τον οποίο και Θεό σας ονομάζετε και Προφήτη σας. Τι εμπιστοσύνη μπορεί να υπάρχει σε μια τέτοια ιερόσυλη φυλή ; Με όλη σας τη διαγωγή και τις ενέργειες του ενός προς τον άλλον, εξοστρακίζετε την αλήθεια και την αρετή· διαβάστε τον κατάλογο των κατηγοριών, των διακηρύξεων, των διακοινώσεων και των διαμαρτυριών όλων των χριστιανών βασιλέων, μοναρχών και αυτοκρατόρων, που έζησαν και πολέμησαν ο ένας τον άλλον. Θα τους βρείτε όλους εξίσου βλάσφημους, εξίσου προδοτικούς, εξίσου ανηλεείς, άδικους και άπιστους στις συμφωνίες τους. Παραβίασε ποτέ ο Τούρκος την υπόσχεση του, το λόγο του ή την τιμή του ; Ουδέποτε ! Τήρησε ποτέ μια χριστιανική δύναμη μια συμφωνία, έκτος μόνον εκεί που ταίριαζε στη φιλαργυρία ή στη φιλοδοξία της ; Όχι! Πως τότε σκέπτεστε ότι πρόκειται να εμπιστευτούμε εσάς, ένα έθνος τι στιγμή που, για να λέμε την αλήθεια, κυβερνάται από μια προδοτική διοίκηση, η οποία οδηγεί τη μηχανή του Κράτους δίχως ένα κόκκο αρετής ; Ο Μεγαλοπρεπής Αυθέντης δεν έχει καμία κοινή συναναστροφή με την Αυλή σας· δεν χρειάζεται καμία· δεν επιθυμεί καμία. Εάν επιθυμείτε να διαμείνετε εδώ είτε ως κατάσκοπος είτε, όπως ονομάζετε τον εαυτό σας, ως Πρεσβευτής της Αυλής σας, επιτρέπεται να μείνετε με εκείνους των άλλων χριστιανικών εθνών, όσο συμπεριφέρεστε ευπρεπώς, αλλά δεν χρειαζόμαστε ούτε τη βοήθειά σας στη θάλασσα ή στην ξηρά, μήτε το συμβούλιο ή τη μεσιτεία σας. Δεν έχω εντολή να αποδώσω ευχαριστίες για την πρότασή σας, επειδή από το Διβάνιο κρίνεται ως παρεμβατική. Ούτε έχω εντολή καμιά να σας ευχαριστήσω για την προσφορά σας για ναυτική συνδρομή, διότι η Πύλη ποτέ δεν διανοήθηκε να επιτρέψει την είσοδο στις θάλασσές μας. Ό,τι έχετε να κάνετε με τη Ρωσία ούτε το γνωρίζουμε, μηδέ μας ενδιαφέρει· τις υποθέσεις μας με την Αυλή αυτήν σκοπεύουμε να τις αποτελειώσουμε όπως συναρμόζει σε μας, και στις αρχές των νόμων μας και την πολιτική του κράτους μας.
Εάν δεν είστε το πιο διεφθαρμένο χριστιανικό έθνος, όπως σας κατηγορούν ότι είστε, αναμφίβολα είστε το πιο θαρραλέο, σε αλαζονεία και αναίδεια, προτείνοντας να οδηγήσετε μια τέτοια δύναμη όπως τη Ρωσία σε όρους συμφωνίας· όπως εσείς, και κάποιοι άλλοι κοινοί Χριστιανοί, ενωμένοι, φαντάζεστε εαυτούς άξιους να προστάζετε – εμείς γνωρίζουμε καλύτερα, και επομένως η αναίδεια σας αυτή συμποσούται μάλλον σε αφροσύνη, και σε μια μωρή εισήγηση, η οποία πρέπει να καθιστά τα συμβούλια στο εσωτερικό σας ευτελή και ευκαταφρόνητα, και τη συμβουλή σας στο εξωτερικό ανάξια φρόνησης, ή της προσοχής από οποιανδήποτε δύναμη, πολύ λιγότερο τον σεβασμό από την Πύλη, της οποίας οι Λειτουργοί σε όλες τις περιστάσεις που σας άκουσαν, δοκίμασαν το κακό, είτε στους σκοπούς σας είτε στην άγνοιά σας. – Η Αυτού Μεγαλοπρεπής Υψηλότητα Του δεν μπορεί να είναι υπερβολικός στη λήψη μέτρων προφύλαξης έναντι των αποπειρών και της αλαζονείας ενός έθνους τόσο προδοτικού για τα συμφέροντα των υπηκόων του (ή αποίκων) – αλλά είναι ο συνηθισμένος τρόπος των Χριστιανών μοναρχών να πωλούν και να εκχωρούν υπεράνω των υπηκόων τους ο ένας με τον άλλο για χρήματα. Κάθε ειρήνη που γίνεται μεταξύ σας, καθώς είμαστε καλά πληροφορημένοι, καμώνεται ωφέλιμη για τον βασιλιά που δωροδοκεί καλύτερα. Το Οθωμανικό Υπουργικό Συμβούλιο για πάρα πολύ καιρό και πάρα πολύ συχνά έδιδε ακρόαση στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια, και όσες φορές το έπραξε, άλλες τόσες είτε προδόθηκε, είτε πουλήθηκε ή εξαπατήθηκε με τις παρεμβάσεις σας υπέρ της Πύλης με τη Ρωσία.
Σκοπός σας έχει υπάρξει να προξενήσετε έριδες σε ολόκληρη την ανθρωπότητα και ακολούθως να αποκομίσετε κέρδος από την προδοσία σας. Δεν ζητάμε, δεν θέλουμε, ούτε επιθυμούμε το εμπόριο σας, διότι οι έμποροι μας καταστράφηκαν έναντι της διπλοπροσωπίας σας – δεν έχετε άλλη θρησκεία από το κέρδος – η φιλαργυρία είναι ο μόνος Θεός σας, και η χριστιανική πίστη που ομολογείτε δεν είναι παρά ένα προσωπείο για την υποκρισία σας – δεν θα σας δώσουμε άλλη ακρόαση – συνεπώς προστάζεστε να μην απαντήσετε.»

Η επόμενη παράγραφος, αναφορικά με το θέμα, είναι από την ομιλία του κ. Pitt που εκφωνήθηκε την επομένη της ανάγνωσης του εγγράφου.
«… Έπρεπε να λάβω από τον Μεγάλο Βεζίρη την ίδια ομιλία που διαβάστηκε χθες από ένα αξιότιμο βουλευτή αυτού του Σώματος. Πραγματικά δεν ξέρω τι να σκεφτώ για το σύγγραμμα αυτό. Για την αυθεντικότητά του δεν μπορώ να πω τίποτα. Ο αξιότιμος κύριος δεν είπε τίποτα περί αυτού, πέραν εκείνων που τον ευχαριστούσε να διαβάσει απ’ αυτό. Αν το διάβασε ολόκληρο – ποιας ημερομηνίας ήταν – από πού προήλθε – προς ποιον – και γιατί, δεν μπορώ να μαντέψω. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι, αφού ρώτησα τα άτομα που ήταν πιθανότερο σε θέση να με πληροφορήσουν, δεν στάθηκα ικανός να ανακαλύψω κανένα τέτοιο έγγραφο, ή κάτι παρόμοιο· και πάνω σ’ αυτό δεν μπορώ να πω τίποτα περισσότερο.»

GREY
Επανειλημμένα πίεζε για υπουργικές εξηγήσεις σχετικά με την υπόθεση Oczakov (Οτσάκωφ) και άσκησε δριμεία προσωπική επίθεση στον Pitt στην ομιλία του προς υποστήριξη της πρότασης του Whitbread, στις 29 Φεβρουαρίου 1792.

Pitt
Το μόνο θέμα για το οποίο η αντιπολίτευση κλόνισε τον Pitt στο Κοινοβούλιο ήταν το ζήτημα Oczakov. Κορυφώθηκε στις 27 Μαρτίου 1791 όταν, παρά τη διχογνωμία στο υπουργικό συμβούλιο, ο Pitt έστειλε τελεσίγραφο στη Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμο με την Τουρκία και να εκκενώσει το Oczakov, η κατοχή του οποίου θεωρούταν εμπόδιο στον ανεφοδιασμό του βρετανικού ναυτικού από την Πολωνία.

Ο Whitbread, δημιούργησε εντύπωση ως ένας από τους νεότερους βουλευτές που δεινοπάθησε από την αντιπολίτευση στις συζητήσεις για το Oczakov. Διακρίθηκε όταν πρότεινε ψηφίσματα για το θέμα, στις 29 Φεβρουαρίου 1792.